ฟ้องหย่าและเรียกค่าทดแทน ต่อมาตกลงยอมความหย่ากัน จึงเรียกค่าทดแทนไม่ได้ แต่ยังเรียกค่าทดแทนจากชู้ได้

มาตรา 1523 วรรคหนึ่ง การเรียกค่าทดแทนมีเงื่อนไขว่าต้องฟ้องหย่าและศาลพิพากษาให้หย่ากัน ส่วนมาตรา 1523 วรรคสอง สามารถเรียกค่าทดแทนได้โดยไม่มีเงื่อนไขต้องฟ้องหย่า

ภรรยาฟ้องหย่าสามี แต่ต่อมาตกลงหย่ากันโดยให้ภรรยาปกครองบุตร ต้องถือว่าภรรยากับสามีตกลงประนีประนอมยอมความกันในประเด็นหย่าและอำนาจปกครองบุตร ไม่ใช่กรณีที่ศาลพิพากษาให้หย่ากัน ภรรยาจึงไม่มีสิทธิเรียกค่าทดแทนจากสามี ตามมาตรา 1523 วรรคหนึ่ง แต่ภรรยามีสิทธิเรียกค่าทดแทนจากหญิงอื่นตามมาตรา 1523 วรรคสอง เพราะไม่มีเงื่อนไขว่าต้องฟ้องหย่า

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3755/2566

ตายระหว่างคดีฟ้องหย่าอยู่ระหว่างการพิจารณาของศาล การสมรสก็สิ้นสุดลงด้วยความตาย แต่ยังฟ้องเรียกค่าทดแทนชู้ได้

จำเลยที่ 1 ตายคณะคดีฟ้องหย่าอยู่ในระหว่างการพิจารณาของศาลฎีกา มีผลให้การสมรสระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 1 สิ้นสุดลงด้วยความตายตามปพพ 1501 ก่อนการหย่าโดยคำพิพากษาคดีนี้จะมีผลแต่เวลาที่คำพิพากษาถึงที่สุดตามมาตรา 1531 วรรค 2 

คำพิพากษาของศาลล่างทั้งสองที่ให้โจทก์และจำเลยที่ 1 หย่าขาดจากกันเป็นอันสิ้นผลไป 

การพิจารณาฎีกาของจำเลยที่ 1 ไม่เป็นประโยชน์แก่คดี ศาลฎีกาจำหน่ายคดีและให้ว่ากันตามกฎหมายว่าด้วยมรดก 

แม้การสมรสระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 1 จะสิ้นสุดลงด้วยความตายของจำเลยที่ 1 แต่ศาลฎีกามีอำนาจพิจารณาถึงความรับผิดในค่าทดแทนของจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นชู้ได้ 

ทนายจำเลยทั้งสองยื่นอุทธรณ์ในวันสุดท้ายครบกำหนดระยะเวลายื่นอุทธรณ์ตามที่ศาลอนุญาตให้ขยายระยะเวลาแก่จำเลยที่ 1 ไม่ทำให้อุทธรณ์ในส่วนของจำเลยที่ 2 ที่เพิ่งแต่งตั้งทนายจำเลยที่ 1 เป็นทนายของจำเลยที่ 2 ด้วยในภายหลังและพ้นกำหนดระยะเวลาอุทธรณ์ไปแล้วเป็นอุทธรณ์ที่ได้ยื่นภายในกำหนดระยะเวลาตามกฎหมาย ทั้งกระบวนพิจารณาที่จำเลยที่ 1 ขอขยายระยะเวลายื่นอุทธรณ์ไม่มีผลถึงจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นคู่ความร่วมที่ไม่ได้ขอขยายระยะเวลายื่นอุทธรณ์ด้วย อุทธรณ์ในส่วนของจำเลยที่ 2 จึงไม่ชอบ

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4977/2565